Letsel van scapho-lunaire band; scapho-lunaire dissociatie

Letsel van het scapho-lunaire (SL) ligament

Een letsel van het bandje (ligament) tussen het bootvormig botje (Scaphoid) en het maanvormig botje (Lunatum).

In de pols bevinden zich 8 handwortelbeentjes, deze zijn met elkaar verbonden middels allerlei bandjes. Het SL-bandje verbindt het scaphoid en het lunatum en heeft een belangrijke stabiliserende functie voor de pols. Wanneer er letsel van dit bandje optreedt kan de stand van de handwortelbeentjes veranderen en hiermee verandert ook de bewegingsdynamiek in de pols.  Dit heeft vaak pijnklachten tot gevolg en kan leiden tot gewrichtsslijtage (artrose) doordat het kraakbeen beschadigd raakt.

Vaak wordt een SL band letsel veroorzaakt door een val op een uitgestrekte hand. In eerste instantie is het letsel niet altijd te zien op een röntgenfoto, een late presentatie met een dergelijk letsel komt dan ook nog weleens voor.  Bij SL band letsel vaak sprak e van pijn in de pols, zwelling en bewegingsbeperking. Soms verdwijnen de pijnklachten ook weer en krijgen patiënten later weer last wanneer (vergevorderde) artrose is opgetreden in de pols (SLAC wrist:  Scapho Lunaire Advanced Collaps vrij vertaald ‘verder gevorderde ineenstorting van het bootvormig/maanvormig botje’).

Wanneer artrose optreedt kan verschillen, bij sommige patiënten is dit na enkele maanden bij andere pas na jaren. Het beloop van de artrose heeft vaak een specifiek beloop. Op een röntgenfoto kun je zien of sprake is van artrose en van welk stadium sprake is. De mate van artrose bepaalt ook welke behandeling nodig is. In het geval van een SLAC-wrist  is er een andere behandeling nodig dan bij een relatief vers SL-band letsel. De beste resultaten worden behaald wanneer het SL-bandje binnen 6 weken hersteld wordt.

Het eerste consult

Tijdens het eerste consult bespreekt de plastisch chirurg met u uw klachten. Ook worden eventuele allergieën en uw medicatie gebruik besproken, neemt u dus een actuele medicatielijst mee. De plastisch chirurg zal daarna tijdens het lichamelijk onderzoek uw pols onderzoeken. Tijdens het lichamelijk onderzoek wordt getest waar de pijn precies gelokaliseerd is.

Er wordt altijd een röntgenfoto gemaakt. Een letsel van het SL ligament is niet altijd goed te zien met een foto. Op gewone röntgenfoto’s is het bandletsel alleen vast te stellen als er een standsverandering is opgetreden van het bootvormig en maanvormig botje of als er artrotische afwijkingen zijn. Een röntgenfoto van de pols waarbij een vuist wordt gemaakt kan de afstand tussen het bootvormig en maanvormig beentje vergroten en meer informatie geven. Mocht er een sterke verdenking op een SL-bandletsel zijn, terwijl de röntgenfoto’s normaal zijn, dan is het maken van een MRI-scan, een polsvideo of soms een kijkoperatie (zie polsarthroscopie) een volgende stap.

Voor welke behandeling gekozen wordt verschilt per patiënt, u bekijkt samen met uw arts welke optie het best voor u is.

Voorbereiding

Sieraden en ringen van de te opereren arm of hand dient u voor de ingreep zelf te verwijderen. Indien u bloedverdunners gebruikt dient u met de arts te overleggen of u deze mag doorgebruiken. U hoeft voor een injectie niet nuchter te blijven.

Na de operatie krijgt u gips om de pols, hierdoor kunt u niet zelf autorijden of fietsen. Roken kan de wondgenezing negatief beïnvloeden daarom adviseren wij om minstens 6 weken voor de ingreep te stoppen met roken.

De behandeling

Tot ca. 6 weken na het ongeval kan het SL-bandje vaak met een ankertje weer aan het bot vastgemaakt worden.  Zo worden het bootvormig en maanvormig botje weer in de juiste stand gezet ten opzichte van elkaar. De gecorrigeerde stand wordt behouden door tijdelijk ijzeren pennetjes door de botjes te plaatsen. Mocht er onvoldoende van het SL-bandje over zijn hiervoor, dan wordt het bandje op een andere manier ‘nagemaakt’.

Bij  uitgebreide artrose (SLAC wrist) hebben bovenstaande behandelingen geen effect meer. De pijn, welke door de artrose veroorzaakt wordt, zal dan blijven bestaan. Hiervoor is een andere behandeling nodig.

De plastisch chirurg bespreekt met u welke techniek voor u het best is.

De operaties kunnen plaatsvinden onder regionale anesthesie (plexus) of algehele anesthesie (narcose). U krijgt voor de operatie nog een aparte afspraak bij de anesthesist om te bespreken welke vorm voor u het best is.

Bij alle operaties vormt de postoperatieve handtherapie een belangrijke component en dit is medebepalend voor het succes van de operatie.

Na de behandeling

Wanneer  u een operatie ondergaat gebeurt dit vaak in dagopname en mag u dezelfde dag nog naar huis. U gaat na de operatie eerst nog even naar de ‘uitslaapkamer’ en de afdeling. Hier wordt een aantal controles gedaan en als alles goed gaat mag u daarna ook naar huis. Zelf autorijden of fietsen is niet mogelijk, omdat u hand verbonden is. U dient de hand goed hoog te houden. Bij plexus anesthesie kan de verdoving kan nog enkele uren nawerken. Na de operatie wordt uw pols in het gips gezet. De vingers zitten niet in het gips en wij adviseren om de vingers regelmatig te oefenen om stijfheid te bewegen bijv. 5x per dag 10 maal de vingers recht te maken en 10 maal de vingers ontspannen te buigen. Dit herhaalt u waarbij u de andere hand gebruikt om de vingers te helpen met bewegen. Daarnaast kunt u 5x per dag 10 maal de vingers spreiden en sluiten om het vocht uit de hand weg te pompen. Vermijd met kracht een vuist te maken.  

Tijdens het douchen kunt u een plastic zak om de hand doen.

U krijgt ongeveer 1-2 weken na de operatie een afspraak op de polikliniek..  De arts controleert dan de wond en het gips wordt gewisseld. Hoe lang u in totaal gips nodig heeft en wanneer u weer mag belasten hangt af van de behandeling. Uw arts zal dit met u bespreken. Na de operatie wordt u ook doorverwezen naar de handtherapeut. Ultraviolette stralen zijn niet goed voor de littekens, ze kunnen daardoor onnodig lang rood blijven. Het beste kunt u de eerste maanden na de behandeling de littekens bedekt houden of insmeren met een sunblock. Autorijden met een spalk wordt niet verzekerd (uw verzekering kan u hierover meer vertellen).

Het resultaat

Na de operatie is de pols vaak gezwollen en dik en de beweeglijkheid is stijver. Handtherapie is belangrijk om de pols weer zo goed mogelijk te laten functioneren na de operatie. Het revalidatie traject is lang.

Na 3 maanden mag u weer volledig belasten. Ook op de langere termijn zal enige stijfheid van het polsgewricht (vergeleken met de gezonde, normale andere zijde) resteren. Met oefentherapie wordt deze stijfheid tot een minimum beperkt.

Complicaties

Bij elke handoperatie kunnen complicaties voorkomen zoals bloeduitstortingen, vertraagde wondgenezing, infectie, opengaan wond, zenuwschade en weefselversterf. Een zeer zeldzame complicatie in de handchirurgie is posttraumatische reflexdystrofie. De symptomen bestaan uit een combinatie van pijn, zwelling, verkleuring en stijfheid van de vingers die optreedt na de operatieve behandeling. De afwijking dient vroegtijdig behandeld te worden om functiestoornissen te voorkomen.

Bij iedere operatie is er een kans op infectie. Neem contact op indien de vinger/hand na de operatie dik en rood wordt en/of er pus uit de wond komt of u koorts krijgt.

Vergoeding

De medische behandeling SL letsel wordt vergoed door uw ziektekostenverzekeraar. Niet alle pijnstilling en verbandmaterialen vallen onder vergoeding door uw verzekering. Informatie over de vergoeding van aanvullende handtherapie kan uw handtherapeut u geven.

Contactinformatie

Heeft u vragen, belt u dan op maandag tot en met vrijdag van 08:00 tot 16:30 uur met de poli plastische chirurgie telefoonnummer 020 510 8670. Bent u bij ons onder behandeling en is er sprake van spoed of maakt u zich zorgen, wij zijn dag en nacht 365 dagen per jaar bereikbaar. Neemt u dan contact op met de Spoed Eisende Hulp (SEH) van locatie OLVG Oost en vermeldt duidelijk dat u onder behandeling bent bij de plastisch chirurg.

Kijkt u ook eens verder op onze website. Ons team stelt zich graag aan u voor. Ook kunt u informatie vinden over de andere ingrepen die wij verrichten.

Onze plastisch chirurgen zijn ook actief op Instagram. U vindt ons gezamenlijk account onder plastisch.chirurgen.amsterdam (https://instagram.com/plastisch.chirurgen.amsterdam?igshid=1f06v737hwogj). Daar posten wij ook regelmatig voor- en na foto’s.

Benieuwd naar wat wij voor u kunnen betekenen?

Ons team staat voor u klaar! Neem gerust contact met ons op om de mogelijkheden te bespreken.

Contact opnemen