Carpometacarpale artrose; duimbasis slijtage

CMC1 artrose

Artrose is een ander woord voor slijtage van het gewrichtskraakbeen. Het is een aandoening waarbij het gewrichtskraakbeen dunner wordt en op den duur zelfs geheel kan verdwijnen.

De botuiteinden komen dan tegen elkaar en dat veroorzaakt pijn en beperking bij beweging. Het gewricht kan daarnaast ook uitsteeksels (osteofyten) vormen. Artrose is een aandoening die langzaam toeneemt en niet vanzelf over gaat. Het is niet te genezen, maar het proces kan wel vertraagd worden.

In de hand treedt artrose vaak op in het basisgewricht van de duim, de zogenaamde CMC-1-artrose. De botdelen die tegen elkaar aan komen, heten os metacarpale-1 en os trapezium.

Klachten die bij CMC-1-artrose horen zijn:

  • Pijn ter plaatse van het duimbasisgewricht, welke toeneemt bij kracht zetten (bijv. bij draai- of wringbewegingen)
  • Krachtsverlies, bewegingsbeperking en/of stijfheid van het gewricht.
  • Toenemende pijnklachten in rust.
  • Bij langdurige slijtage kan er een abnormale ruststand van de duim optreden.

Het eerste consult

Tijdens het eerste consult bespreekt de plastisch chirurg met u uw klachten. Ook worden eventuele allergieën en uw medicatie gebruik besproken, neemt u dus een actuele medicatielijst mee. De plastisch chirurg zal daarna tijdens het lichamelijk onderzoek uw hand onderzoeken. Tijdens het lichamelijk onderzoek wordt getest of u drukpijn heeft ter plaatse van het duimbasisgewricht. Er bestaat ook een test om te bepalen of de botuiteinden tegen elkaar komen, de zogenaamde grindingtest. Indien dat het geval is, treedt er pijn op tijdens deze test.

Er wordt altijd een röntgenfoto gemaakt om de mate van slijtage in kaart te brengen.

Indien sprake is van CMC1 worden de verschillende behandelopties met u besproken.

Voor welke behandeling gekozen wordt verschilt per patiënt, u bekijkt samen met uw arts welke optie het best voor u is.

Voorbereiding

Sieraden en ringen van de te opereren arm of hand dient u voor de ingreep zelf te verwijderen. Indien u bloedverdunners gebruikt dient u met de arts te overleggen of u deze mag doorgebruiken. U hoeft voor een injectie niet nuchter te blijven.

Na de operatie krijgt gips om de hand, hierdoor kunt u niet zelf autorijden of fietsen. Roken kan de wondgenezing negatief beïnvloeden daarom adviseren wij om minstens 6 weken voor de ingreep te stoppen met roken.

De behandeling

De behandeling van artrose is gericht op het wegnemen van de pijnklachten, zodat de hand pijnvrij gebruikt kan worden. Daarnaast richt de behandeling zich ook op verbetering van kracht en beweging.

Er wordt, afhankelijk van de mate van pijn, over het algemeen begonnen met de volgende opties:

Niet operatieve opties:

  • Spalktherapie en adviezen over overbelasting van de hand door een handtherapeut. Dit kan de klachten substantieel verlichten.
  • Een corticosteroid (ontstekingsremmer) injectie in het pijnlijke gewricht  met als voordeel dat het minder invasief is dan een ingreep. Soms wordt dit toegepast in combinatie met de spalktherapie.

Indien de bovenstaande behandelingen onvoldoende effect hebben en er veel pijnklachten bestaan, kan er worden gekozen voor een operatie.

Operatieve opties:

  • Het weghalen van een van de botdelen (os trapezium) die het gewricht vormt, ook wel trapezectomie genoemd. Soms wordt er ook een (deel van een) pees gebruikt om te zorgen dat het gewricht niet inzakt, maar dit is niet altijd nodig. Of dit nodig is wordt tijdens de operatie beoordeeld. Na de operatie moet u gedurende enkele weken in het gips. Hierna is er duidelijk krachtsverlies van de hand. Een trapezectomie staat bekend als een ingreep die postoperatief nog voor lange tijd pijnklachten kan geven. Vaak wordt dit beter na 3 maanden
  • Het vastzetten van het gewricht (artrodese) of een prothese in het gewricht plaatsen. Deze opties worden alleen uitgevoerd bij jonge mensen met zwaar werk of in verband met onderzoek, vanwege de hogere kans op complicaties.

De operaties kunnen plaatsvinden onder regionale anesthesie (plexus) of algehele aneshesie (narcose). U krijgt voor de operatie nog een aparte afspraak bij de anesthesist om te bespreken welke vorm voor u het best is.

Bij alle operaties vormt de postoperatieve handtherapie een belangrijke component en dit is mede bepalend voor het succes van de operatie.

De verschillende behandelingsopties worden op uw persoonlijke situatie afgestemd.

De plastisch chirurg bespreekt met u welke techniek voor u het best is.

Na de behandeling

De injectie in het gewricht werkt niet direct, maar binnen 3 weken merkt u vaak effect. Als de injectie niet voldoende of slechts tijdelijk helpt kan de injectie herhaald worden.

De spalk zorgt ervoor dat het gewricht waar het kraakbeen gesleten of weg is niet meer kan bewegen en vermindert zo de pijnklachten. Als u de spalk af doet en de duim belast komen de klachten dan ook weer terug.

Na de operatie krijgt u  4 weken gips en  daarna nog een afneembare kleinere spalk voor de duim ter ondersteuning voor 2-4 weken en begeleiding door handtherapie. Bij de operatieve behandeling kunt u de eerste 3 maanden na de operatie pijn ervaren en de duim kan stijf aanvoelen.

Ook is de beweging van de duim wat anders dan u gewend was. De handtherapeut helpt u om de beweeglijkheid en belastbaarheid van de duim weer goed te krijgen.

Het resultaat

De injectie in het gewricht werkt niet direct, maar binnen 3 weken merkt u vaak effect. Als de injectie niet voldoende of slechts tijdelijk helpt kan de injectie herhaald worden.

De spalk zorgt ervoor dat het gewricht waar het kraakbeen gesleten of weg is niet meer kan bewegen en vermindert zo de pijnklachten. Als u de spalk af doet en het gewricht belast komen de klachten dan ook weer terug.

Bij een artrodese kunt u het desbetreffende gewrichtje niet meer bewegen maar wordt dit dus in een functionele stand vastgezet.

Bij een arthroplastiek zult u bemerken dat de beweging van het gewricht weer beter gaat en minder pijnlijk is.  U zult echter niet de beweeglijkheid halen van het oorspronkelijke gewricht voor de artrose optrad.  De mate van beweeglijkheid na de operatie wordt mede bepaald door de beweeglijkheid voor de operatie. In het begin zal de vinger nog dik en stijf zijn. Handtherapie is dan ook een belangrijke component en mede bepalend voor het succes.

Complicaties

Bij elke handoperatie kunnen complicaties voorkomen zoals bloeduitstortingen, vertraagde wondgenezing, infectie, opengaan wond, zenuwschade en weefselversterf. Een zeer zeldzame complicatie in de handchirurgie is posttraumatische reflexdystrofie. De symptomen bestaan uit een combinatie van pijn, zwelling, verkleuring en stijfheid van de vingers die optreedt na de operatieve behandeling. De afwijking dient vroegtijdig behandeld te worden om functiestoornissen te voorkomen.

Bij iedere operatie is er een kans op infectie. Neem contact op indien de vinger/hand na de operatie dik en rood wordt en/of er pus uit de wond komt of u koorts krijgt.

Het os metacarpale 1 kan in de loop van de tijd toch inzakken waardoor alsnog een suspensieplastiek (ophangplastiek met pees) nodig kan zijn.

Bij restklachten of recidiefklachten kan een nieuwe ingreep nodig zijn.

Vergoeding

De medische behandeling van  CMC1 artrose wordt vergoed door uw ziektekostenverzekeraar. Niet alle pijnstilling en verbandmaterialen vallen onder vergoeding door uw verzekering. Informatie over de vergoeding van aanvullende handtherapie kan uw handtherapeut u geven.

Contactinformatie

Heeft u vragen, belt u dan op maandag tot en met vrijdag van 08:00 tot 16:30 uur met de poli plastische chirurgie telefoonnummer 020 510 8670. Bent u bij ons onder behandeling en is er sprake van spoed of maakt u zich zorgen, wij zijn dag en nacht 365 dagen per jaar bereikbaar. Neemt u dan contact op met de Spoed Eisende Hulp (SEH) van locatie OLVG Oost en vermeldt duidelijk dat u onder behandeling bent bij de plastisch chirurg.

Kijkt u ook eens verder op onze website. Ons team stelt zich graag aan u voor. Ook kunt u informatie vinden over de andere ingrepen die wij verrichten.

Onze plastisch chirurgen zijn ook actief op Instagram. U vindt ons gezamenlijk account onder plastisch.chirurgen.amsterdam (https://instagram.com/plastisch.chirurgen.amsterdam?igshid=1f06v737hwogj). Daar posten wij ook regelmatig voor- en na foto’s.

Benieuwd naar wat wij voor u kunnen betekenen?

Ons team staat voor u klaar! Neem gerust contact met ons op om de mogelijkheden te bespreken.

Contact opnemen